زمینه مطالعاتی: گیاهان دارویی به عنوان یکی از جایگزینهای مناسب برای آنتیبیوتیکهای محرک رشد مطرح هستند. هدف: این آزمایش به منظور بررسی امکان جایگزینی اسانس میخک به جای آویلامایسین و اثر سطوح مختلف آن بر عملکرد رشد، قابلیت هضم ایلئومی مواد مغذی، ریختسنجی مخاط ژژنوم و برخی فراسنجههای خونی انجام شد. روشکار:از تعداد 320 قطعه جوجه گوشتی راس 308 (مخلوط دوجنس) در قالب طرح کاملاً تصادفی استفاده شد. چهار تیمار آزمایشی شامل 10 قسمت در میلیون آویلامایسین (شاهد) و سه سطح 150، 300 و 450 قسمت در میلیون اسانس میخک، در چهار تکرار به 20 قطعه جوجه در هر تکرار به مدت 42 روز تغذیه شدند. نتایج: مصرف خوراک و افزایش وزن روزانه جوجهها در اثر مصرف اسانس میخک کاهش و ضریب تبدیل خوراک آنها در اثر سطوح 150 و 300 قسمت در میلیون افزایش یافت (05/0P<). استفاده از اسانس میخک باعث کاهش قابلیت هضم ایلئومی ماده خشک و ماده آلی جیره مصرفی شد (05/0P<). pH محتویات سنگدان و سکوم و نیز فراسنجههای ریختسنجی مخاط ژژنوم تحت تأثیر معنیدار تیمارها قرار نگرفتند. با افزودن سطوح مختلف اسانس میخک به جیره، غلظت کلسترول کل سرم خون جوجهها کاهش یافت (05/0P<) ولی افزایش غلظت HDL کلسترول و کاهش غلظت LDL کلسترول در اثر سطوح 150 و 450 قسمت در میلیون معنیدار شد (05/0P<). نتیجهگیری کلی: بهطور کلی اسانس میخک نمیتواند به جای آنتیبیوتیک محرک رشد آویلامایسین در جیره جوجههای گوشتی جایگزین شود و فقط میتواند برخی اثرات مفید را در کاهش کلسترول سرم خون نشان دهد.